Wojsko od zawsze było bardzo istotnym elementem naszej tożsamości narodowej. Przez wieki budowaliśmy tożsamość narodową na wielkich militarnych zwycięstwach oraz dumie z armii. To one definiowały w jakim stanie była kondycja państwa. Do dzisiaj na lekcjach historii w szkole uczymy się przede wszystkim o wojnach, a co za tym idzie o wojsku. Grunwald, husaria oraz powstania niepodległościowe są nieodłącznymi elementami polskości. Mogłoby się zatem wydawać, że Polacy są wyjątkowo przywiązani do swoich sił zbrojnych, a jak jest w rzeczywistości?
Z odpowiedzią na to pytanie przychodzi nam Centrum Badania Opinii Społecznej. Równo dziesięć lat temu przeprowadziło ono ankietę, w której zadano Polakom pytanie: „Czy interesuje się Pan(i) sytuacją sił zbrojnych w Polsce?” Efekty badań okazały się być zaskakujące. Zainteresowanie sytuacją polskiego wojska zadeklarowała wtedy niespełna jedna trzecia ankietowanych (30%). Natomiast ponad dwie trzecie respondentów (70%) przyznało, że nie interesują ich kwestie wojskowości w Polsce.
Dalsza analiza ankiety podaje nam kolejną garść ciekawych statystyk. „Jest naturalne, że sytuacją armii dużo częściej są zainteresowani mężczyźni (46%) niż kobiety (16%). Najczęściej te problemy są interesujące dla osób z wykształceniem wyższym (39%) bądź zasadniczym zawodowym (36%) oraz dla respondentów mieszkających w miastach dużych (od 101 tys. do 500 tys. ludności), ale nie największych. (…) W grupach społeczno-zawodowych największe zainteresowanie sprawami armii wykazują osoby pracujące na własny rachunek (48%), robotnicy wykwalifikowani (44%), a także przedstawiciele kadry kierowniczej i specjaliści (38%).” – Podaje Centrum Badania Opinii Społecznej. Dane te pokazują, że zainteresowanie sytuacją wojska zależy od przynależności społecznej i jest mocno zróżnicowane. Zatrważającym jest jednak fakt, że w przypadku żadnego z tych wskaźników nie został przekroczony próg 50%. Oznacza to więc, że dekadę temu nie specjalnie zajmowała nas kwestia wojskowości. Ciekawe zatem jak wygląda obecna sytuacja.
Najnowsze badania (również przeprowadzone przez Centrum Badania Opinii Społecznej) w kwestii wojska pochodzą z marca 2019r. Tym razem ankieterzy pytali jaki jest według Polaków stan naszego wojska. Prawie trzy czwarte badanych (73%) wypowiedziało się o nim z aprobatą, a co dziesiąty był przeciwny temu stanowisku. Znacznie bardziej interesujące jest jednak, że tylko 17% ankietowanych odpowiedziało: „trudno powiedzieć”. Co więcej analizując badania z września 2018 r. możemy zauważyć, że 9% osób mniej (w odniesieniu do badania z 2019 r.) uznało stan polskiego wojska za dobry; natomiast 3% mniej ankietowanych wypowiedziało się o nim z dezaprobatą. Oznacza to, że tylko w ciągu tych sześciu miesięcy liczba niezdecydowanych respondentów spadła o 12%. To bardzo dużo!
Dodatkowo jeszcze ciekawsze wnioski wyciągniemy, gdy porównamy tę ankietę z tą sprzed dziesięciu lat. Oczywiście należy zachować przy tym odpowiednią rezerwę, ponieważ pytania w obu badaniach zostały zadane w inny sposób, ale to nie zmienia faktu, że dotyczą podobnej kwestii. Jak zostało już podane wyżej w 2009 r. 70% społeczeństwa uznało, iż nie interesują ich sprawy wojska, natomiast w 2019 r. tylko 17% nie umiało się wypowiedzieć odnośnie jego stanu. Pierwszy wniosek płynący z zaistniałej sytuacji jest taki, że 53% Polaków zainteresowało się stanem polskiego wojska w ciągu ostatnich dziesięciu lat. Drugą możliwością jest ocenianie przez ankietowanych wojska mimo braku zainteresowania jego sytuacją. Byłoby to wyjątkowo przykre. Pozostawiam jednak tę kwestię do osobistego rozstrzygnięcia.
Na zakończenie pozwolę sobie zachęcić wszystkich do zainteresowania polskimi siłami zbrojnymi. Oczywiście nie każdego ten temat będzie pasjonował, ale myślę, że jest to bardzo istotna kwestia; zwłaszcza w kraju o tak bogatej tradycji wojskowej. To właśnie wojsko spełnia najważniejszą ideę państwa jako takiego – zapewnia bezpieczeństwo obywatelom. Powinniśmy mu więc poświęcać należytą uwagę. Poza tym to z naszych pieniędzy jest finansowane wojsko. Zadbajmy więc o wiedzę na jakie cele idą te środki i czy wojsko faktycznie spełnia swoją rolę, zapewniając nam bezpieczeństwo.
Autor – Michał Firlit